آشنایی با گونه های گیاهی : برکت کنار

کنار یا سدر (نام علمی: ZIZIPHUS) سرده ای از درختان و درختچه های تیغ دار از تیره عنابیان است. حدود 40 گونه کنار وجود دارد که در مناطق گرمسیری و زیرگرمسیری پراکندگی دارند. نام این درخت به عربی سدر است و در ایران معمولا برگ های کوبیده آن را «سدر» می نامند. میوه این درخت نیز کنار نامیده می شود و خوردنی است. کنار درختی است به ارتفاع نزدیک به 10 متر با برگ های کوچک و قلبی شکل و کشیده با سه رگبرگ برجسته که گوشوارک آن به خار تبدیل شده است.میوه کنار خوراکی است. کنار میوه مغذی و سرشار از ویتامین C و مقادیر نسبتا خوبی از ویتامین B ،E و محتوی کلسیم، فسفر و آهن است. ارزش غذایی میوه کنار از لحاظ پروتیین، مواد معدنی، کلسیم، فسفر، کاروتن و ویتامین از سیب غنیتر و میزان کالری و ویتامین سی آن نسبت به پرتقال بیشتر است. میوه آن براحتی هضم و اثر ملین آور دارد و گوشت میوه آن شیرین و خوشمزه است. کنار در ماههای دی و بهمن به بازار می آید و تا اواخر فروردین عرضه می شود. کنار با قیمتی ارزانتر نسبت به سایر میوه ها در دسترس است. درخت کنار مقاومترین درخت میوه به صورت درختچه ای کوچک، خاردار با تاج پهن است میوه این درخت تخم مرغی شکل و به اندازه میوه زیتون یا کمی کوچک تر است. طعم این میوه ترش مطبوع و شیرین است. این درخت و میوه آن در جنوب ایران کنار نامیده می شود و در کتابها به نامهای کنار، سدر، سدره، منبل داوود، سنجد گرجی، نیم، ضال، ببر و شجره النبق نیز خوانده شده است. از قدیم از برگ ساییده درخت کنار به عنوان ماده پاک کننده موی سر و بدن استفاده شده و هنوز هم در برخی نقاط استفاده از آن متداول است. برگ ساییده کنار «سدر» نام دارد. این درخت در استان های جنوبی ایران مانند استان فارس، استان هرمزگان، استان بوشهر، استان خوزستان، استان کرمان و جنوب استان سیستان و بلوچستان به خوبی می روید.برگ های کنار را می توان خشک و پودر کرده و جهت شستشوی بدن و مو بکار برد. برگ کنار (سدر) حاوی تانن، استرولهای گیاهی مانند بتاسیتوسترول، بتاسیتوسترول گلوکزید و ساپونین ابلین لاکتون می باشد. ساپونین موجود در سدر عامل کف کنندگی در برگ کنار است. ابلین لاکتون از دسته ساپونینهای استروییدی است و به عنوان ماده اولیه برای تهیه هورمونهای استروییدی می توان بکار برد