اموزش پزشکی این قسمت: بیماری سل

سل یا «توبر کلوز» یک بیماری واگیر است. باسیل این بیماری میکوباکتریوم توبرکلوزیس یا باسیل کخ نام دارد زیرا که در سال 1882 (میلادی) پروفسور رابرت کخ دانشمند آلمانی آن را کشف کرد. نوعی از این بیماری که به سل گاوی موسوم است، میان انسان و چهارپایان مشترک است. این بیماری در کشورهای جهان سوم از معضلات بهداشتی است. مرض سل یا توبرکلوز (به اختصار تی بی) یکی از بیماریهای مهلک در جهان است که عامل آن مایکوباکتریوم ها یا به طور دقیقتر میکوباکتریوم های سلی است. در بیماری سل معمولا ششها مورد حمله قرار می گیرند، این نوع سل را تی بی ریوی نیز گویند ولی از سایر اعضای درگیر در سل می توان سیستم عصبی مرکزی، غدد لنفاوی و گردش خون، دستگاه تناسلی و ادراری، دستگاه گوارش و معده، استخوان ها، مفاصل و پوست را نام برد. سایر میکوباکتریوم ها مانند بوویس، افریکنم، میکرتی و کانتی نیز باعث بیماری می شوند ولی نادر هستند. از انواع نشانه های سل می توان به سرفه مزمن همراه با خلط سینه آغشته به خون، تب، تعریق شبانگاهی و کاهش وزن اشاره کرد. سل را می توان با رادیوگرافی قفسه سینه، تست پوستی توبرکولین، بررسی میکروسکوپی خلط و کشت میکروبی خلط و مایعات بدن در آزمایشگاه تشخیص داد. درمان سل مشکل است و به دوره های طولانی و استفاده از آنتی بیوتیک های متفاوت نیاز دارد همچنین باید رفتار و تماس افراد کنترل شود. گونه های مقاوم به آنتی بیوتیک مایکوباکتریوم در سال های اخیر درمان سل را با مشکل روبه رو کرده است. بیماری سل یک بیماری مزمن عفونی است که ریه و اعضای مختلف بدن را مبتلا می کند و در صورت عدم درمان مناسب می تواند منجر به ناتون و در نهایت مرگ بیمار گردد در حال حاضر در چهارثانیه یک نفر در جهان به بیماری سل فعال می شود و در 15 ثانیه یک نفر به علت این بیماری فوت می شود و از آنجا که بیماری سل ریوی بخ شدت مسری است هر فرد مبتلا می تواند از طریق ترشحات تنفسی آلوده به میکروب سالیانه بیش از 10 نفر را مبتلا کند بیماری سل تنها با یک آزمایش ساده نمونه خلط قابل تشخیص است . اصلی ترین راه ابتلا استنشاق ترشحات یا غبار آلوده به باسیل سل می باشد که معمولا ناشی از تماس با بیمار سلی درمان نشده می باشد. ولی سل گاوی می تواند از طریق مصرف لبنیات آلوده و غیر پاستوریزه نیز انسان را آلوده نماید. بیماری سل به وسیله قطره های ریز موجود در هوا از فردی به فرد دیگر منتقل می شود و اغلب افرادی